Нова Година: зошто толку многу подароци?

За време на новогодишните празници, ние традиционално купуваме подароци и често ... им ги подаруваме на нашите деца. Од година во година нашите подароци стануваат се повпечатливи и поскапи, нивниот број расте. Што нè тера и до што може да доведе тоа?

Љубезниот Дедо Мраз денеска дојде кај нас. И ни донесе подароци на новогодишниот празник. Оваа стара песна се уште се пее на детските новогодишни забави. Меѓутоа, модерните деца не мора долго да сонуваат за мистериозната содржина на новогодишната дедова чанта. Ние самите несакајќи ги одвикнуваме од ова: тие сè уште немаат време да сакаат, а ние веќе купуваме. И децата ги земаат нашите подароци здраво за готово. Обично не бараме да ги изведеме од оваа заблуда. Наместо тоа, напротив: мобилен телефон, битка со игри, станица за играње, а да не зборуваме за лавина слатки… Сето ова паѓа врз децата како од роговиден. Ние сме подготвени да жртвуваме многу за да ги исполниме нивните желби.

На Запад, родителите почнаа премногу активно да ги разгалуваат своите деца околу 60-тите години, кога се формираше потрошувачкото општество. Оттогаш, овој тренд само се интензивира. Таа се манифестира и во Русија. Дали нашите деца ќе бидат посреќни ако нивните соби ги претвориме во продавници за играчки? На ова и на други прашања одговараат детските психолози Наталија Дјатко и Ени Гатесел, психотерапевтите Светлана Кривцова, Јаков Обухов и Стефан Клергет.

Зошто им подаруваме на децата за време на новогодишните празници?

Потрошувачкото општество, во кое живееме веќе некое време, го прогласи поседувањето на нешто за синоним за се што е добро и правилно во животот. Дилемата „да се има или да се биде“ денес е преформулирана поинаку: „да се има за да се биде“. Убедени сме дека среќата на децата ја има во изобилство, а добрите родители треба да ја обезбедат. Како резултат на тоа, можноста за погрешно, нецелосно остварување на желбите и потребите на детето плаши многу родители – исто како и можноста за недостаток во семејството, предизвикувајќи чувство на безнадежност, предизвикувајќи чувство на вина. Некои родители, збунувајќи ги минливите желби на нивните деца со она што е од витално значење за нив, се плашат да ги лишат од нешто суштинско. Ним им се чини дека детето ќе биде емоционално повредено ако, на пример, забележи дека неговиот соученик или најдобар пријател добил повеќе подароци од него. И родителите се обидуваат, купуваат се повеќе и повеќе…

ИГРАЧКИТЕ КОИ ЧЕСТО ГО ДАВАМЕ НА ДЕТЕТО НЕ ГО ОДГОВАРААТ НЕГО, ТУКУ НАШИТЕ ЖЕЛБИ.

Лавина од подароци може да биде предизвикана и од нашата желба да ја придушиме сопствената вина: „Ретко сум со тебе, премногу сум зафатен (а) со работа (дневни работи, креативност, личен живот), но ти ги давам сите овие играчки и затоа мислам на тебе!“

Конечно, Новата година, Божиќ за сите нас е можност да се вратиме во сопственото детство. Колку помалку ние самите добивавме подароци во тоа време, толку повеќе сакаме на нашето дете да не му недостасуваат. Во исто време, се случува многу подароци едноставно да не одговараат на возраста на децата и да не одговараат сосема на нивните вкусови. Играчките што му ги подаруваме на детето често ги рефлектираат нашите сопствени желби: електрична железница која не постоела во детството, компјутерска игра што сакавме да ја играме толку долго… Во овој случај, си правиме подароци, на сметка на детето ние ги решаваме нашите стари детски проблеми. Како резултат на тоа, родителите си играат со скапи подароци, а децата уживаат во убавите работи како хартија за завиткување, кутија или лента за пакување.

Која е опасноста од вишок на подароци?

Децата често мислат: колку повеќе подароци добиваме, толку повеќе не сакаат, толку повеќе им значиме на нивните родители. Во нивните умови, концептите на „љубов“, „пари“ и „подароци“ се збунети. Понекогаш тие едноставно престануваат да обрнуваат внимание на оние кои се осмелуваат да ги посетат со празни раце или да донесат нешто недоволно скапо. Малку е веројатно дека ќе можат да ја разберат симболичката вредност на гестот, драгоценоста на самата намера да се даде подарок. „Надарените“ деца постојано имаат потреба од нови докази за љубов. А ако не го сторат тоа, се јавуваат конфликти.

Дали подароците можат да се наградат за добро однесување или учење?

Немаме многу светли, радосни традиции. Давањето подароци за Нова Година е едно од нив. И тоа не треба да се прави зависно од никакви услови. Има многу подобри времиња да се награди или казни детето. И на одмор, подобро е да ја искористите приликата да се соберете со целото семејство и заедно со детето да уживате во подароците дадени или примени.

Децата на разведени родители обично добиваат повеќе подароци од другите. Да не ги расипува?

Од една страна, разведените родители доживуваат силно чувство на вина кон детето и се обидуваат да го пригушат со помош на подароци.

Од друга страна, ваквото дете често го слави празникот двапати: еднаш со тато, другото со мама. Секој родител се плаши дека во „таа куќа“ прославата ќе биде подобра. Постои искушение да се купат повеќе подароци – не за доброто на детето, туку за нивните сопствени нарцисоидни интереси. Две желби – да подарите и да ја освоите (или потврдите) љубовта на вашето дете – се спојуваат во една. Родителите се натпреваруваат за наклонетоста на нивните деца, а децата стануваат заложници на оваа ситуација. Откако ги прифатија условите на играта, тие лесно се претвораат во вечно незадоволни тирани: „Сакаш ли да те сакам? Тогаш дај ми што сакам!“

Како да се осигурате дека детето не се засити?

Ако не му дадеме шанса на детето да ги тренира своите желби, тогаш, како возрасен, нема да може навистина ништо да сака. Секако дека ќе има желби, но доколку се појави пречка на патот до нив, тој најверојатно ќе се откаже од нив. Детето ќе се засити ако го преплавиме со подароци или го оставиме да мисли дека дефинитивно мора да му дадеме се и тоа веднаш! Дајте му време: неговите потреби мора да растат и созреваат, тој мора да копнее по нешто и да може да го изрази. Така децата учат да сонуваат, да го одложуваат моментот на исполнување на желбите, без да паѓаат во гнев при најмала фрустрација *. Сепак, ова може да се научи секој ден, а не само на Бадник.

Како да ги избегнете несаканите подароци?

Пред да одите во продавница, размислете за што сонува вашето дете. Разговарајте со него за тоа и ако списокот е предолг, одберете го најважниот. Се разбира, за него, не за вас.

Подароци со навестување?

Малите деца сигурно ќе бидат навредени ако им бидат подарени училишен прибор, секојдневна облека „за раст“ или книга за поучување како „Правила за добри манири“. Нема да ги ценат сувенирите кои се бесмислени од нивна гледна точка, наменети не за играње, туку за украсување на полица. Децата ќе го сфатат како потсмев и подарок „со навестување“ (за слабите – тегови, за срамежливите – прирачникот „Како да се стане лидер“). Подароците не се само израз на нашата љубов и грижа, туку и доказ за тоа колку сме чувствителни и почитувани кон нашето дете.

За тоа

Татјана Бабушкина

„Што се чува во џебовите на детството“

Агенција за образовна соработка, 2004 г.

Марта Снајдер, Рос Снајдер

„Детето како личност“

Значење, Хармонија, 1995 година.

* ЕМОЦИОНАЛНА СОСТОЈБА ПРЕДИЗВИКАНА ОД НЕОЧЕКУВАНИ ПРЕПРЕКИ НА ПАТОТ ДО ЦЕЛТА. СЕ МАНИФЕСТИРА ВО ЧУВСТВО НА БЕЗБЕЗ, ВОЗНЕМИРУВАЊЕ, ИРИТАЦИЈА, ВИНА ИЛИ СРАМ.

Оставете Одговор